Αν ασχολείστε με ιστορία αγώνων μοτοσυκλέτας είναι πολύ πιθανό να έχετε δει ασπρόμαυρες φωτογραφίες από τον αγώνα του Isle of Man TT, που δείχνουν Ιάπωνες μηχανικούς με τα μάτια θολά από την εξάντληση, καθισμένους σε διάφορες κουρασμένες στάσεις, μπροστά από μια βρώμικη, σκονισμένη αποθήκη. Τριγύρω τους υπάρχουν  αγωνιστικές μοτοσυκλέτες σε φάση συντήρησης και μισοφαγωμένα πιάτα με φαγητό. Αν παρατηρήσετε πολύ προσεκτικά τις συγκεκριμένες φωτογραφίες, μπορεί να διακρίνετε το ξεθωριασμένο λογότυπο της Honda στο πίσω μέρος των βρωμισμένων, ολόσωμων ρούχων εργασίας τους.

            Ύστερα από μισό αιώνα δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για την φίρμα. Τα pit της Repsol Honda είναι τόσο πορτοκαλί που κάνουν τα μάτια σου να πονάνε. Η φίρμα είναι τόσο σημαντική, που συχνά οι αγωνιστικές μοτοσυκλέτες φαίνονται απλώς σαν μια παράλληλη δραστηριότητα. Αυτό είναι πραγματικά εντυπωσιακό: Το αγωνιστικό όχημα έχει καταλήξει σαν διαφημιστικό όχημα.

            Οι μηχανικοί στα MotoGP είναι πάντοτε κομψά και προσεγμένα ντυμένοι. Πότε ήταν η τελευταία φορά που είδατε λάδια πάνω στη φόρμα ενός μηχανικού της Repsol Honda; Επίσης έχουν καταργηθεί οι ολόσωμες φόρμες. Πλέον τα πληρώματα μηχανικών φορούν φόρμες με επώνυμο σχεδιασμό. Η Repsol θέλει οι άνθρωποι που την εκπροσωπούν στα pit να μη μοιάζουν με βοηθούς σε βενζινάδικο, γι’  αυτό τους ντύνει με μοδάτες εμφανίσεις σχεδιασμένες από τον Ιταλικό οίκο μόδας Gas.  

            Εύκολα θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι όλα αυτά έχουν να κάνουν με την ψύχωση ολόκληρου του δυτικού κόσμου με την εικόνα, το image. Σήμερα, αυτό που μετράει είναι αυτό που φαίνεται!

            Αυτό όμως θα ήταν ανακριβές. Στην ασπρόμαυρη φωτογραφία, το ντύσιμο των μηχανικών της Honda φαντάζει παράταιρο σήμερα, ήταν όμως σωστό για τα δεδομένα του 1960. Επίσης, τα πράγματα δεν ήταν πολύ διαφορετικά ούτε το 1860.

            Ακόμα και τότε η εικόνα αποτελούσε ψύχωση, τουλάχιστον για όσους είχαν το κεφάλαιο να την χρηματοδοτήσουν. Στο Λονδίνο του 19ου αιώνα, μια ομάδα πλούσιων, νεαρών αριστοκρατών παρουσίασε έναν καινούριο αγωνιστικό θεσμό, το αντίστοιχο των σημερινών MotoGP θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί.

            Το όνομα αυτής της εύπορης παρέας ήταν οι Four-in-Hand Club (σ.σ: Οι τέσσερις στο χέρι) και έτρεχαν με άλογα και άμαξες. Αυτό δεν ήταν κάτι ασυνήθιστο για τους πραγματικά πλούσιους, η συγκεκριμένη ομάδα όμως ήταν ιδιαίτερη. Ξόδευαν μια περιουσία για τη διακόσμηση των αμαξών και για το ντύσιμο των οδηγών και των φροντιστών τους. Λεπτομέρειες όπως χρυσά διακοσμητικά στις πλεξούδες των αλόγων και κουμπιά από μαργαριτάρια και πολύτιμους λίθους έκαναν τη διαφορά.

            Οι αγωνιζόμενοι ξεκίναγαν τις κούρσες τους στα πιο αριστοκρατικά μέρη του Λονδίνου, αναμένοντας ότι εκείνοι με την πιο εντυπωσιακή και πλούσια παρουσία θα συγκέντρωναν τα περισσότερα βλέμματα. Ακόμα και τότε, η φίρμα μέτραγε πολύ, έστω κι αν εκείνοι οι άνθρωποι δεν προσπαθούσαν να εμπορευτούν, ή έστω να διαφημίσουν κάποιο προϊόν. Επιδεικνύονταν απλώς για το καλό της επίδειξης.

            Ακόμα πιο εντυπωσιακό, ήταν ότι όσοι στολίζονταν για τους αγώνες δεν ήταν επιβάτες μέσα στις άμαξες, αντίθετα τις οδηγούσαν. Φορούσαν τα πολυτελή και φανταχτερά τους ρούχα και παράλληλα προσπαθούσαν να μιμηθούν τα χαρακτηριστικά και τις συμπεριφορές των επαγγελματιών αμαξάδων. Μάθαιναν να μιλάνε μάγκικα, συμπεριφέρονταν σαν αλανιάρηδες και ορισμένες φορές αφαιρούσαν ορισμένα από τα μπροστινά τους δόντια, για να φτύνουν ακριβώς όπως οι επαγγελματίες του χώρου.

            Στη συνέχεια ξεκίναγε ο αγώνας: Τρομοκρατημένοι πεζοί σκορπίζονταν προς όλες τις κατευθύνσεις, καθώς οι αγωνιζόμενοι ξεχύνονταν προς το Slough ή το Bedford, με στάσεις σε pub για να πιούνε τις μπύρες τους. Αυτά ήταν τα ήθη της κόντρας το 19ο αιώνα, που αφορούσαν όμως τους πραγματικά πλούσιους και όχι φουριόζους έφηβους με φτιαγμένα αυτοκίνητα.

            Σήμερα, τα οικόσημα έχουν αντικατασταθεί από εταιρικά λογότυπα. Οι πολυεθνικές αποτελούν την αριστοκρατία του παρόντος. Ακριβώς όπως οι άσωτοι δούκες και λόρδοι της εποχής ήταν βαθύπλουτοι, έτσι σήμερα οι εταιρίες έχουν τα κεφάλαια για να κάνουν ότι ακριβώς επιθυμούν. Κατ’ επέκταση, αν κι εμείς επιθυμούμε ορισμένα από τα χρήματά τους, πρέπει να ακολουθήσουμε τις επιθυμίες τους.

            Το παράδοξο πάντως είναι ότι όσο λιγοστεύουν οι χορηγίες, τόσο μεγαλύτερη φαίνεται να είναι η επιρροή των χορηγών στο άθλημα. Πλέον τα MotoGP δεν φαίνεται να ανήκουν στους μοτοσυκλετιστές, αλλά αποκλειστικά στο μήνυμα που θέλουν να μεταδώσουν οι άνθρωποι της αγοράς και της διαφήμισης.  

            Αυτός είναι ο λόγος που τα paddock του MotoGP έχουν καθαρίσει από επικίνδυνες, θορυβώδεις μοτοσυκλέτες και έχουν μετατραπεί σε ένα τακτοποιημένο, αποστειρωμένο περιβάλλον για προώθηση προϊόντων. Μπορείς να περιφέρεσαι για ένα ολόκληρο απόγευμα στα paddock, δίπλα σε κολαούζους και υπεύθυνους δημοσίων σχέσεων των ομάδων, χωρίς καν να δεις μια μοτοσυκλέτα. Εκτός αν είναι σε κάποια μονάδα φιλοξενίας, πάνω σε πλίνθο, λειτουργώντας διακοσμητικά. Εξ άλλου, οι χορηγοί δεν θέλουν θορυβώδεις, βρώμικες μοτοσυκλέτες να χαλάνε την ησυχία των υψηλών καλεσμένων τους που απολαμβάνουν τα cocktail τους.

            Πραγματικά αναπολώ τις μέρες όπου η δράση στα paddock ήταν εξίσου έντονη με την αγωνιστική δράση μέσα στην πίστα. Όταν οι μηχανικοί λαχάνιαζαν και ίδρωναν, σπρώχνοντας αγωνιστικές μοτοσυκλέτες, για να πάρουν μπροστά και στη συνέχεια οι αναβάτες έφευγαν για την πίστα με πολύ γκάζι και έντονο πατινάρισμα από το συμπλέκτη τους. Αν δεν ήσουν προσεκτικός, μια αγωνιστική μοτοσυκλέτα μπορεί να έπαιρνε μπροστά σπρωχτή ακριβώς πίσω σου και εσύ να κατέληγες ένα βήμα πριν το νεκροτομείο, χωρίς να το καταλάβεις.

            Τα αγωνιστικά paddock πρέπει να είναι σχετικά επικίνδυνα, έτσι ώστε να δίνουν στους επισκέπτες μια σωστή ιδέα για το πώς είναι τα πράγματα μέσα στην πίστα. Να μεταφέρουν δηλαδή στους έξω λίγα από όσα βιώνουν οι αγωνιζόμενοι. Αντίθετα, ο χώρος σήμερα θυμίζει εμπορικό κέντρο: Άψυχη λάμψη, εντελώς αποκομμένη από την πραγματικότητα.

Κείμενο: Mat Oxley

Μετάφραση: Κώστας Φασουλόπουλος

Φωτογραφίες: Αρχείο, Gigi Soldano