"Έχω τιμωρηθεί και το αξίζω", ήταν μεταξύ άλλων τα λόγια του Marc Marquez για το περιστατικό με τον Jorge Martin και τον Miguel Oliveira στην τρίτη στροφή του τρίτου γύρου στον αγώνα της Κυριακής στο Portimao. Και πλέον, ένα 24ωρο μετά, ήρθε η ώρα να εξετάσουμε την κατάσταση με νηφαλιότητα και να εξηγήσουμε τι συνέβη. 

Ο Marc Marquez, ορθώς, τιμωρήθηκε. Το δίκαιο της τιμωρίας δεν το αμφισβητεί κανείς, ούτε ο ίδιος. Αυτό που επέφερε αντιδράσεις σε οπαδούς αλλά και σε αναβάτες (ο Αleix Espargaro για παράδειγμα ανέφερε ότι ο αναβάτης της Honda θα έπρεπε να αποκλειστεί από τον επόμενο αγώνα) ήταν η φύση της ποινής. Ο Ισπανός θα εκτίσει διπλή ποινή μεγάλου γύρου στο Grand Prix της Αργεντινής.

Βέβαια την Πέμπτη, στη συνάντηση που έγινε πριν το Grand Prix εξηγήθηκε στους αναβάτες ποιές θα ήταν οι ποινές που θα αντιμετώπιζαν για τις διάφορες παραβάσεις και η ποινή για το λάθος του Marquez προβλεπόταν να είναι αυτή ακριβώς. Διπλή ποινή μεγάλου γύρου. Και εδώ η FIM (στην οποία ανήκουν οι αγωνοδίκες) είναι σωστή - ως προς το γράμμα του νόμου.

Το θέμα είναι ότι σήμερα το πρωί ανακοινώθηκε ότι ο Marquez δεν θα συμμετάσχει στο εν λόγω Grand Prix, απόρροια του τραυματισμού του από το χθεσινό περιστατικό. 

Και αμέσως, εδώ έγκειται ένα σοβαρό ζήτημα. Η ποινή δεν μεταφέρεται, όπως φαίνεται. Ο συνάδελφος δημοσιογράφος, Simon Patterson, έθεσε αυτήν ακριβώς την ερώτηση χθες, καθώς η ανακοίνωση έλεγε ξεκάθαρα ότι ο Marquez θα εκτίσει την ποινή στο Grand Prix της Αργεντινής, στο οποίο όμως δεν θα είναι παρών. Η απάντηση ήταν ότι η ποινή δεν μεταφέρεται στο Grand Prix της Αμερικής. 

Πρόβλημα νούμερο 1. Εν τέλει, παρά τη σοβαρότητα του περιστατικού, ο αναβάτης που είναι υπεύθυνος (από λάθος του βεβαίως, κανείς σώας τας φρένας δεν πιστεύει ότι είχε την πρόθεση να προκαλέσει ένα τέτοιο ατύχημα) δεν θα υποστεί καμία συνέπεια για τις πράξεις του. 

Τί είναι όμως μια ποινή και γιατί επιβάλλεται; Οποιαδήποτε ποινή έχει ως σκοπό να καταδείξει το λάθος και να αποτρέψει τον ίδιο και άλλους αναβάτες να το επαναλάβουν, λειτουργώντας ως παράδειγμα.

Και αυτό μας φέρνει στο πρόβλημα νούμερο 2, το οποίο είναι η ασυνέπεια που δείχνει η FIM  στην επιβολή των ποινών. Τόσο στο κομμάτι του ποιός τιμωρείται όσο και στο κομμάτι του πόσο σκληρά τιμωρείται. 

Χαρακτηριστικό είναι το χθεσινό παράδειγμα από τον αγώνα της Moto3. O Ivan Ortola της Angeluss MTA χτύπησε από την εσωτερική τον David Alonso της GASGAS, με αποτέλεσμα ο τελευταίος να πέσει. Η φύση του ατυχήματος, αλλά και το μέγεθος του λάθους, είναι μη συγκρίσιμα με το λάθος του Marquez, όπως μη συγκρίσημη είναι και η εμπειρία των 2 αναβατών. Ο Ortola τιμωρήθηκε και αυτός με διπλή ποινή μεγάλου γύρου, την οποία εξέτισε (και πάλι με το γράμμα του νόμου εδώ η FIM είναι καλυμμένη).

Αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο βεβαίως. Χρόνια τώρα, υπάρχουν φωνές που αναφέρουν ότι υπάρχει διαφορά αντιμετώπισης στις διάφορες κατηγορίες για το ίδιο σφάλμα. Στο Grand Prix της Αμερικής το 2021, ο Deniz Öncü έκανε ένα πολύ σοβαρό λάθος. Στην πίσω ευθεία, περνώντας τον Jeremy Alcoba, έκλεισε πολύ νωρίς τη γραμμή του με αποτέλεσμα ο πίσω τροχός του να χτυπήσει τον μπροστινό του Alcoba, να τον ρίξει και να προκαλέσει τελικά την πτώση 3 συνολικά αναβατών. Μια πολύ, πολύ επικίνδυνη κίνηση, για την οποία ο Öncü τιμωρήθηκε με αποκλεισμό από 2 αγώνες. Τότε, ο μάνατζέρ του και πολυπρωταθλητής της Supersport, Kenan Sofuoglu, είχε αναφέρει ότι δεν καταλαβαίνει γιατί δόθηκε τέτοια ποινή στον αναβάτη του, καθώς "έτσι οδηγούν και στη μεγάλη κατηγορία και δεν τιμωρείται κανείς". 

Άλλο παράδειγμα είναι ο αποκλεισμός του Darryn Binder από τον αγώνα του Portimao το 2021 για τον εμβολισμό του Dennis Foggia. Ή η ποινή που δόθηκε στον Sam Lowes για ένα λάθος αντίστοιχο του Marquez στο Grand Prix της Styria το 2020. Ο Βρετανός ξεκίνησε τον επόμενο αγώνα από τα pits. Δίκαιες τιμωρίες για σοβαρά σφάλματα που έθεσαν σε κίνδυνο πολλούς αναβάτες.

Όλα αυτά έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την, για παράδειγμα, ατιμωρησία του Takaaki Nakagami στο περσινό Grand Prix της Βαρκελώνης, μετά από ένα περιστατικό που έβγαλε εκτός αγώνα τον ίδιο, τον Francesco Bagnaia και τον Alex Rins, προκαλώντας τον τραυματισμό του τελευταίου και χαρακτηρίστηκε αγωνιστικό συμβάν!!!

Συγκρίνοντας με αυτό το τελευταίο παράδειγμα, η τιμωρία του Marquez είναι ξεκάθαρα ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Όμως η μη μεταφορά της στο Grand Prix της Αμερικής είναι ένα εξοργιστικό σενάριο. Το γράμμα του νόμου είναι σωστό. Η ποινή ήταν για το Grand Prix της Αργεντινής, οπότε δεν μεταφέρεται. Τί γίνεται όμως με το πνεύμα του νόμου; Ο Celestino Vietti της Moto2 έλαβε πέρυσι ποινή στην Valencia την οποία θα εξέτιε "στο επόμενο Grand Prix", όποιο και αν ήταν αυτό (και πράγματι την εξέτισε χθες στο Portimao). Γιατί δεν μπορούσε να συμβεί το ίδιο και εδώ;

Σε ερώτηση του Δημήτρη Διατσίδη για το αν γράφτηκε εκ παραδρομής με αυτό τον τρόπο η ανακοίνωση και αυτό που πραγματικά εννοούσαν είναι ότι θα εκτίσει την ποινή στο επόμενο Grand Prix που θα συμμετάσχει ο 8 φορές Παγκόσμιος Πρωταθλητής δεν υπάρχει μέχρι στιγμής επίσημη απάντηση. Αναμένουμε. Επίσης, και πάλι από ερώτηση του Δημήτρη Διατσίδη, διευκρινήστηκε ότι οι ποινές που επιβάλλονται για επόμενα Grand Prix θα αφορούν τον κύριο αγώνα της Κυριακής και όχι τον αγώνα Sprint. 

Εν κατακλείδι και για να μην μακρυγορούμε. Κανείς δεν αμφισβητεί το ταλέντο του Marc Marquez, ούτε θεωρεί ότι έκανε αυτή την κίνηση επίτηδες. Αλλά αν ο σκοπός των ποινών είναι η αποφυγή παρόμοιων περιστατικών στο μέλλον, η ατιμωρησία σε αναβάτες ανάλογα με το σε ποιά κατηγορία είναι ή ποιό είναι το "στάτους" τους, μόνο ένα αίσθημα αδίκου μπορεί να φέρει και να δείξει ότι η FIM δεν κοιτάει πραγματικά το πνεύμα του νόμου (που είναι η διασφάλιση της ασφάλειας των αναβατών), αλλά τιμωρεί ή δεν τιμωρεί κατά περίπτωση, κάτι που στην καλύτερη μπορεί να χαρακτηριστεί ως "προχειροδουλειά" και στη χειρότερη ως "εθελοτυφλία" ή "χάιδεμα" για τους αναβάτες της μεγάλης κατηγορίας γενικά και όχι μόνο προς τον Marquez.