Το τεχνικό θέμα που κυριάρχησε στα χείλη όλων στο paddock, επιτέλους ολοκληρώθηκε: Τα «φτεράκια» του MotoGP θα καταργηθούν στο τέλος της σεζόν. Με άλλα λόγια τα «φτεράκια» θα χρησιμοποιηθούν για τελευταία φορά στην Valencia στις 13 Νοεμβρίου. Την επόμενη ημέρα που θα ξεκινήσουν επίσημα τα χειμερινά τεστ, τα «φτεράκια» δεν θα υπάρχουν.

Κείμενο: Mat Oxley

Μετάφραση: Νίκος Μπλούνας

Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο περιοδικο MOTOGP WORLD τεύχος #73

Οι ανησυχίες για λόγους ασφαλείας όσον αφορά στο πόσο προεξείχαν τα αεροδυναμικά αυτά βοηθήματα, όπως και το κόστος εξέλιξής τους ήταν οι βασικοί λόγοι πίσω από την κατάργηση.

Η απόφαση ελήφθη στο Assen, σε συνεδρίαση της Επιτροπής Αγώνων παρουσία των Carmelo Ezpeleta (Dorna CEO), τον Herve Poncharal (Πρόεδρος των Ομάδων, IRTA), του Ignacio Baneda (εκπρόσωπος της FIM), του Takaneo Tsubouchi από τους Κατασκευαστές, του Xavier Alonso της Dorna και του Γενικού Γραμματέα στην IRTA, Mike Trimby.

«Το αρχικό μας επιχείρημα στους Κατασκευαστές (MSMA) ήταν οι λόγοι ασφαλείας», σχολίασε ο Trimby. «Τους ζητήσαμε να μας δώσουν εγγυήσεις ότι τα προϊόντα τους αυτά είναι ασφαλή. Δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν σ’ αυτό και δεν μας έδωσαν τις εγγυήσεις που θέλαμε. Επομένως η Επιτροπή ομόφωνα αποφάσισε την απαγόρευσή τους και οι Κατασκευαστές το δέχτηκαν αυτό ομοφώνως. Η ασφάλεια ήταν η πρωταρχική αιτία πίσω από αυτή την απόφαση, όμως και το κόστος ήταν στο πίσω μέρος του μυαλού όλων. Ακούσαμε τους αναβάτες να μας μιλούν για τις άσχημες συνέπειες των στροβιλισμών από τα φτεράκια και οι περισσότεροι στην Επιτροπή Ασφαλείας μας είχαν ζητήσει να τα καταργήσουμε. Είμαστε χαρούμενοι που τελείωσε το θέμα. Θεωρήσαμε ότι δεν ήταν δίκαιο να τα καταργήσουμε από φέτος και αυτό επειδή υπάρχουν στους κανονισμούς για την ώρα. Θα είναι όμως παράνομα μετά την Valencia, όταν ξεκινήσει η νέα σεζόν».

Δεν αποτελεί έκπληξη λοιπόν ότι ο Gigi Dall’Igna, ο Γενικός Διευθυντής του Ducati Corse, ο άνθρωπος που ξόδεψε το μεγαλύτερο διάστημα των δυο προηγουμένων ετών εξελίσσοντας τα φτεράκια, δεν ήταν ευχαριστημένος. «Έχουμε πραγματοποιήσει πολλές δοκιμές ασφαλείας με τους τεχνικούς προμηθευτές μας και κάναμε μια λογική πρόταση στην Επιτροπή, στην οποία συμφώνησαν και οι Ιάπωνες. Φαίνεται όμως ότι αργότερα άλλαξαν γνώμη. Είμαι απογοητευμένος. Εξελίξαμε μοτοσυκλέτες με φτεράκια και οι Ιάπωνες πιστεύουν ότι έχουμε αποκτήσει πλεονέκτημα έναντι αυτών».

Ποιά ήταν η ιδέα πίσω από τα «φτεράκια»;

Οι μοτοσυκλέτες του MotoGP δεν είναι νορμάλ μοτοσυκλέτες: αγγίζουν ή και ξεπερνούν τα 260 άλογα και φτάνουν τα 355χλμ/ώρα. Χρειάζονται πράγματα που σ’ εμάς δεν είναι απαραίτητα, αλλά τα «φτεράκια» τους είναι αναγκαία;

Ο άνθρωπος πίσω από αυτά, ο Gigi Dall’Igna - ο οποίος από την Aprilia πήγε στην Ducati στις αρχές του 2014 - ανέλαβε το έργο της ανάκαμψης των Ιταλών στο MotoGP. Από την πρώτη στιγμή άρχισε να ρίχνει το βάρος σ’ έναν τομέα απόδοσης που είχε παραβλεφθεί σε μεγάλο βαθμό: την αεροδυναμική.

Οι Desmosedici της Ducati είχαν «βγάλει φτερά» προσωρινά το 2008 και το 2010, αλλά πέρυσι είχαν δυο, μετά τέσσερα και μετά έξι! Οι υπεύθυνοι αεροδυναμικής στο Ducati Corse δούλευαν σκληρά για λύσεις. Λύσεις όμως για τι; Κυρίως στο να μένει κάτω ο μπροστινός τροχός και να βελτιωθεί η μοτοσυκλέτα στα φρένα στην ευθεία. Η σούζα είναι πρόβλημα των μοτοσυκλετών MotoGP σε κάθε επιλογή ταχύτητας. Χωρίς βοήθεια, ο αναβάτης θα καταναλώσει πολλή ενέργεια - φυσική και πνευματική - προσπαθώντας να δαμάσει το μπροστινό μέρος, ενώ θα χάσει και ταχύτητα πηγαίνοντας απαλά στο γκάζι.

Αυτός είναι και ο λόγος που τα ηλεκτρονικά αντι-σούζας εισήχθησαν στα πρώτα χρόνια του MotoGP. Επιτρέπουν στον αναβάτη να πάει πιο γρήγορα, δίνοντας του την ευκαιρία να συγκεντρώνεται σε άλλα πράγματα. Το πρόβλημα είναι ότι τα ηλεκτρονικά περιορισμού της σούζας μειώνουν τη ροπή για να ελαχιστοποιήσουν το σήκωμα του μπροστά τροχού, κάτι το οποίο στοιχίζει σε επιτάχυνση. Η λαμπρή ιδέα του Dall’Igna ήταν η χρήση αεροδυναμικών βοηθημάτων, μια ιδέα που αποδείχτηκε ακόμα λαμπρότερη από φέτος που τα ηλεκτρονικά είναι λιγότερο εξελιγμένα.

Αν και η Ducati δεν αποκαλύπτει ακριβή στοιχεία, θεωρείται αρκετά πιθανό τα «φτεράκια» να προσθέτουν μάξιμουμ δέκα κιλά στο μπροστινό μέρος. Τι γίνεται όμως με την αντίσταση του αέρα; Υπάρχει το ενδεχόμενο αυτά να μειώνουν την τελική ταχύτητα; Προφανώς όχι. Οι Ducati είναι πάντα πρώτες στις λίστες με τις τελικές ταχύτητες κι έτσι είναι φανερό ότι οι άνθρωποι της Ducati κάνουν εξαιρετική δουλειά. Βοηθάει κιόλας ότι έχουν τον πιο δυνατό κινητήρα στο σχηματισμό εκκίνησης.

Ο Dall’Igna φέρθηκε πολύ έξυπνα κι εκμεταλλεύτηκε τους κανονισμούς στο όριο, κάτι που στο κάτω-κάτω είναι η δουλειά του. Σύμφωνα με τους κανονισμούς, τα «φτεράκια» δεν πρέπει να ξεπερνούν το πλάτος του φέρινγκ, κάτι που ποτέ δεν έκανε η Ducati. Κάποια στιγμή βέβαια χρειάστηκε να μεγαλώσουν το φέρινγκ για να φιλοξενήσει τα μεγαλύτερα «φτεράκια»!

Μια σύντομη ιστορία των «φτερών»

Τα «φτεράκια» δεν είναι κάτι καινούργιο στην ιστορία των αγώνων. Πριν από περίπου 50 χρόνια η MV Agusta, ούσα 17 χρόνια αήττητη στα 500cc, έβλεπε τα μονοθέσια της Formula 1 να χρησιμοποιούν αεροτομές και αναρωτιόταν αν η κάθετη δύναμη (downforce) θα έκανε και τις μοτοσυκλέτες πιο γρήγορες στις στροφές. Το 1974 έβαλαν το πρώτο σετ «φτερών» στην MV Agusta του Phil Read για να αγωνιστεί στην πολύ γρήγορη πίστα Spa-Francorchamps, όμως στη συνέχεια τα «φτεράκια» δεν εμφανίστηκαν κάπου αλλού. Με άλλα λόγια δεν δούλεψαν σύμφωνα με τις προσδοκίες.

Το 1978 ο Rodger Freeth, φοιτητής αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο του Auckland, χρησιμοποίησε τον υπολογιστή του Πανεπιστημίου για να πειραματιστεί και αποδεικνύοντας ότι η ιδιοφυία με την τρέλα δεν απέχουν πολύ, κατασκεύασε δικά του «φτεράκια» για την αγωνιστική του μοτοσυκλέτα (TZ750). Τα «φτεράκια» εκείνα ήταν πραγματικά τεράστια! Το πίσω είχε μήκος 3/4 του μέτρου ενώ το μπροστά ήταν 600χιλ πλατύ. Ο Freeth αγωνίστηκε με την TZ750 του και πάλεψε για τη νίκη, όντας πιο σταθερός στις γρήγορες στροφές και στις ευθείες με τα σαμαράκια. Επομένως αυτά δούλεψαν. Τουλάχιστον μέχρι ενός σημείου. Υπήρχε όμως ένα πρόβλημα. Οι αντίπαλοί του δεν είδαν με καλό μάτι τα «φτεράκια», φοβήθηκαν ότι οι πτώσεις και οι συγκρούσεις θα αυξάνονταν και επομένως καταργήθηκαν.

Περίπου την ίδια εποχή η εργοστασιακή ομάδα της Suzuki πειραματίστηκε με αρκετά μικρότερα «φτεράκια» στις RG500 των Barry Sheene και Pat Hennen. Αυτά είχαν 40χιλ πλάτος, αλλά φόρτιζαν πολύ το μπροστινό και ανέβαινε η θερμοκρασία του ελαστικού. Αυτό ήταν καλό ή κακό, ανάλογα με την πίστα στην οποία βρισκόσουν. Όμως ούτε τα «φτεράκια» της Suzuki δεν έκαναν κάποια σημαντική διαφορά, καθώς γρήγορα ξεχάστηκαν. Επανήλθαν τον πρώτο καιρό του MotoGP, όταν η Aprilia και η Ducati τα δοκίμασαν για λίγο, αλλά και πάλι δεν έμειναν για πολύ.